Rành rành "Chiêu Ẩn Am" ba chữ bài
Xăm xăm gơ mái cửa ngoài
Trụ tŕ nghe tiếng rước mời vào trong
Thấy mầu ăn mặc nâu sồng
Giác Duyên sư trưởng lành ḷng liền thương
Gạn gùng ngành ngọn cho tường
Lạ lùng, nàng hăy t́m đường nói quanh:
"Tiểu thiền quê ơ? Bắc kinh,
"Qui sư, qui Phật, tu hành bấy lâu
"Bản sư rồi cũng đến sau
"Dạy đưa pháp bảo sang hầu sư huynh."
Rày vâng diện hiến rành rành
Chuông vàng khánh bạc bên ḿnh giở ra
Xem qua sư mới dạy qua:
"Phải nơi Hằng Thủy là ta hậu t́nh
"Chỉn e đường sá một ḿnh
"Ở đây chờ đợi sư huynh ít ngà ."
Gửi thân được chốn am mây
Muối dưa đắp đổi tháng ngày thong dong
Kệ kinh câu cũ thuộc ḷng
Hương đèn việc cũ, trai pḥng quen tay
Sớm khuya lá bối phướn mây
Ngọn đèn khêu nguyệt, tiếng chày nện sương
Thấy nàng thông tuệ khác thường
Sư càng nể mặt, nàng càng vững chân.
Cửa thuyền vừa cữ cuối xuân
Bóng hoa đầy đất, vẻ ngân ngang trời
Gió quang, mây tạnh thảnh thơi
Có người đàn việt lên chơi cửa Già
Giở đồ chuông khánh xem qua
Khen rằng: "Khéo giống của nhà Hoạn nương!"
Giác Duyên thực ư lo lường
Đêm khuya mới hỏi lại nàng trước sau
Nghĩ rằng khôn nỗi giấu mầu
Sự ḿnh nàng mới gót đầu bày ngay:
"Bây giờ sự đă dường này
"Phận hèn dầu rủi, dầu may tại người ."
Giác Duyên nghe nói rụng rời
Nửa thương, nửa sợ, bồi hồi chẳng xong
Rỉ tai mới kể sự ḷng:
"Ở đây cửa Phật là không hẹp ǵ
"E chăng những sự bất kỳ
"Để nàng cho đến thế th́ cũng thương!
"Lánh xa trước liệu t́m đường
"Ngồi chờ nước đến, nên dường c̣n quê!"
Có nhà họ Bạc bên kia
Am mây quen lối đi về dầu hương
Nhắn sang, dặn hết mọi đường
Dọn nhà hăy tạm cho nàng trú chân
Những mầng được chốn an thân
Vội vàng nào kịp tính gần tính xa
Nào ngờ cũng tổ bợm già
Bạc Bà học với Tú Bà đồng môn!
Thấy nàng mặn phấn, tươi son
Mầng thầm được buổi bán buôn có lời
Hư không đặt để nên lời
Nàng đà lớn sự rụng rời lắm phen
Mụ càng xua đuổi cho liền
Lấy lời hung hiểm, ép duyên Châu Trần
Rằng: "Nàng muôn dặm một thân
"Lại mang lấy tiếng dữ gần, lành xa
"Khéo oan gia, của phá gia!
"C̣n ai dám chứa vào nhà nữa đây?
"Kíp toan kiếm chốn xe dây
"Không dưng chưa dễ mà bay đàng trời!
"Nơi gần th́ chẳng tiện nơi
"Nơi xa th́ chẳng có người nào xa
"Này chàng Bạc Hạnh cháu nhà
"Cùng trong thân thích ruột rà, chẳng ai
"Cửa nhà buôn bán châu Thai
"Thực thà có một, đơn sai chẳng hề
"Thế nào nàng cũng phải nghe
"Thành thân rồi sẽ liệu về châu Thai
"Dầu ḷng bể rộng, sông dài thênh thênh
"Nàng dầu quyết chẳng thuận t́nh
"Trái lời nẻo trước, lụy ḿnh đến sau!"
Nàng càng mặt ủ mày chau
Càng nghe mụ nói, càng đau như rần
Nghĩ ḿnh túng đất, sẩy chân
Thế cùng, nàng mới xa gần thở than:
"Thiếp như con én lạc đàn
"Phải cung, rày đă sợ làn cây cong
"Cùng đường dầu tính chữ ṭng
"Biết người, biết mặt, biết ḷng làm sao ?
"Nữa khi muôn một thế nào
"Bán hùm buôn sói, chắc vào lưng đâu ?
"Dầu ai ḷng có sở cầu
"Tâm minh, xin quyết với nhau một lời
"Chứng minh có đất có trời
"Bấy giờ vượt bể, ra khơi quản ǵ!"
Được lời mụ mới ra đi
Mách tin ho. Bạc tức th́ sắm sanh
Một nhà dộn dịp linh đ́nh
Quét sân, đặt trác, rửa b́nh, thắp nhang
Bạc sinh qú xuống vội vàng
Quá lời nguyện hết Thành hoàng, Thổ công
Trước sân ḷng đă giăi ḷng
Trong màn làm lễ tơ hồng kết duyên
Thành thân, mới rước xuống thuyền
Thuận buồm một lá, xuôi miền châu Thai
Thuyền vừa đỗ bến thảnh thơi
Bạc sinh lên trước t́m nơi mọi ngày
Cũng nhà hành viện xưa nay
Cũng phường bán thịt, cũng tay buôn người
Xem người, định giá, vừa rồi
Mối hàng một, đă ra mười th́ buông
Mượn người, thuê kiệu, rước nàng
Bạc đem mặt bạc, kiếm đường cho xa
Kiệu hoa đặt trước thềm hoa
Bên trong thấy một mụ ra vội vàng
Đưa nàng vào lạy gia đường
Cũng thần mày trắng, cũng phường lầu xanh!
Thoắt trông nàng đă biết t́nh
Chim lồng khôn lẽ cất ḿnh bay cao
"Chém cha cái số hoa đào
"Gỡ ra rồi lại buộc vào như chơi!
"Nghĩ đời mà ngán cho đời!
"Tài t́nh chi lắm cho trời đất ghen!
"Tiếc thay nước đă đánh phèn
"Mà cho bùn lại vẩn lên mấy lần!
"Hồng quân với khách hồng quần
"Đă xoay đến thế c̣n vần chưa tha
"Lỡ từ lạc bước, bước ra
"Cái thân liệu những từ nhà liệu đi
"Đầu xanh đă tội t́nh ǵ
"Má hồng đến quá nửa th́ chưa thôi ?
"Biết thân chạy thẳng khỏi trời
"Cũng liều mặt phấn cho rồi ngày xanh."
Lần thâu gió mát trăng thanh
Bỗng đâu có khách biên đ́nh sang chơi
Râu hầm, hàm én, mày ngài
Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao
Đường đường một đấng anh hào
Côn quyền hơn sức, lược thao gồm tài
Đội trời đạp đất ở đời
Ho. Từ tên Hải, vốn người Việt Đông
Giang hồ quen thói vẫy vùng
Gươm đàn nửa gánh, non sông một chèo
Qua chơi thấy tiếng nàng Kiều
Tấm ḷng nhi nữ cũng xiêu anh hùng
Thiếp danh đưa đến lầu hồng
Hai bên cùng liếc, hai ḷng cùng ưa
Từ rằng: "Tâm phúc tương cờ
"Phải người trăng gió vật vờ hay sao ?
"Bấy lâu nghe tiếng má đào
"Mắt xanh chẳng để ai vào, có không?
"Bơ chi cá chậu chim lồng mà chơi ?"
Nàng rằng: "Người dạy quá lời
"Thân này c̣n dám coi ai làm thường!
"Chút riêng chọn đá thử vàng
"Biết đâu mà gửi can tràng vào đâu ?
"C̣n như vào trước ra sau
"Ai cho kén chọn vàng thau tại ḿnh?"
Từ rằng: "Lời nói hữu t́nh!
"Khiến người lại nhớ câu B́nh nguyên quân
"Lại đây xem lại cho gần
"Phỏng tin được một vài phần hay không?"
Thưa rằng: "Lượng cả bao dung
"Tấn Dương được thấy mây rồng có phen
"Rộng thương cỏ nội, hoa hèn
"Chút thân bèo bọt dám phiền mai sau ."
Nghe lời vừa ư, gật đầu
Cười rằng: "Tri kỷ trước sau mấy người?
"Khen cho con mắt tinh đời
"Anh hùng, đoán giữa trần ai mới già!
"Một lời đă biết đến ta
"Muôn chung, ngh́n tứ, cũng là có nhau!"
Hai bên ư hợp tâm đầu
Khi thân, chẳng lựa là cầu mới thân!
Ngỏ lời nói với băng nhân
Tiền trăm lại cứ nguyên ngân phát hoàn
Buồng riêng sửa chốn thanh nhàn
Đặt giường thất bảo, vây màn bát tiên
Trai anh hùng, gái thuyền quyên
Phỉ nguyền sánh phượng, đẹp duyên cưỡi rồng
Nửa năm hương lửa đương nồng
Trượng phu thoắt đă động ḷng bốn phương
Trông vời trời bể mênh mang
Thanh gươm, yên ngựa, lên đàng thẳng rong
Nàng rằng: "Phận gái chữ ṭng
"Chàng đi, thiếp cũng một ḷng xin đi ."
Từ rằng: "Tâm phúc tương tri
"Sao không thoát khỏi nữ nhi thường t́nh?
"Bao giờ mười vạn tinh binh
"Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đường;
"Làm cho rơ mặt phi thường
"Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia
"Bằng nay bốn bể không nhà
"Theo càng thêm bận, biết là đi đâu ?
"Đành ḷng chờ đón ít lâu
"Chầy chăng là một năm sau vội ǵ?"
Quyết lời dứt áo ra đi
Gió đưa bằng tiện đến kỳ dặm khơi
Nàng th́ chiếc bóng song mai
Đêm thâu đằng đẵng, nhặt cài then mây
Sân rêu chẳng vẽ dấu giày,
Cỏ cao hơn thước, liễu gày vài phân
Đoái thương muôn dặm tử phần
Hồn quê theo ngọn mây Tần xa xa
Xót thay huyên cỗi, xuân già
Tấm ḷng thương nhớ biết là có nguôi ?
Chốc là mười mấy năm trời
C̣n ra khi đă da mồi tóc sương
Tiếc thay chút nghiă cũ càng
Dẫu ĺa ngó ư, c̣n vương tơ ḷng
Duyên em dầu nối chỉ hồng
May ra khi đă tay bồng tay mang
Tấc ḷng cố quốc tha hương
Đường kia, nỗi nọ, ngổn ngang bời bời
Cánh hồng bay bổng tuyệt vời
Đă ṃn con mắt, phương trời đăm đăm
Đêm ngày luống những âm thầm
Lửa binh đâu đă ầm ầm một phương
Ngất trời sát khí mơ màng
Đầy sông ḱnh ngạc, chật đường giáp binh
Người quen thuộc, kẻ chung quanh
Nhủ nàng hăy tạm lánh ḿnh một nơi
