Hoàng Tuấn Thi Tập
Kim Vân Kiều-Hồi Thứ hai
Tảo mộ viếng Đạm Tiên, bâng khuâng t́nh tứ,
Du xuân gặp Kim Trọng, bẽn lẽn duyên ta.
Ngày xuân con én đưa thoi,
Thiều quang chín chục đă ngoài sáu mươi
Cỏ non xanh tận chân trời,
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa
Thanh minh, trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ, hội là Đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân
Dập d́u tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước, áo quần như nêm.
Ngổn ngang g̣ đống kéo lên,
Thoi vàng hồ rắc, tro tiền giấy bay

Tà tà bóng ngả về tây,
Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
Bước lần theo ngọn tiểu khê,
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh
Nao nao ḍng nước uốn quanh,
Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang
Sè sè nấm đất bên đường,
Dầu dầu ngọn cỏ, nửa vàng nửa xanh,
Rằng: "Sao trong tiết Thanh minh,
Mà đây hương khói vắng tanh thế mà?"
Vương Quan mới dẫn gần xa:
"Đạm Tiên nàng ấy xưa là ca nhi
"Nổi danh tài sắc một th́,
"Xôn xao ngoài của, hiếm ǵ yến anh.
"Phận hồng nhan có mong manh,
"Nửa chừng xuân, thoắt gẫy cành thiên hưong
"Có người khách ở viễn phương,
"Xa nghe cũng nức tiếng nàng t́m chơi
"Thuyền t́nh vừa ghé đến nơi,
"Th́ đà trâm gẫy b́nh rơi bao giờ!
"Buồng không lạnh ngắt như tờ,
"Dấu xe ngựa đă rêu lờ mờ xanh
"Khóc than khôn xiết sự t́nh,
"Kẻo vô duyên ấy là ḿnh với ta.
"Đă không duyên trước chăng mà,
"Th́ chi chút ước gọi là duyên sau.
"Sắm sanh nếp tử, xe châu,
"Vùi nông một nắm, mặc dầu cỏ hoa.
"Trải bao thỏ lặn, ác tà,
"Ấy mồ vô chủ, ai mà viếng thăm!"

Ḷng đâu sẵn món thương tâm
Thoạt nghe Kiều đă đầm đầm châu sa:
"Đau đớn thay, phận đàn bà!
"Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung.
"Phũ phàng chi bấy Hoá công!
"Ngày xanh ṃn mỏi, má hồng phôi pha
"Sống làm vợ khắp người ta
"Hại thay! Thác xuống làm ma không chồng!
"Nào người phượng chạ, loan chung,
"Nào người tích lục tham hồng là ai?
"Đă không kẻ đoái, người hoài,
"Sẵn đây ta kiếm một vài nén hương
"Gọi là gặp gỡ giữa đường,
"Họa là người dưới suối vàng biết cho"

Lâm râm khấn khứa nhỏ to
Sụp ngồi, vài gật trước mồ, bước ra.
Một vùng cỏ ấy bóng tà,
Gió hiu hiu thổi một và bông lau.
Rút trâm sẵn dắt mái đầu
Vạch da cây, vịnh bốn câu ba vần.
Lại càng mê mẩn tâm thần,
Lại càng đứng lặng tần ngần chẳng ra
Lại càng ủ dột nét hoa
Sầu tuôn đứt nối, chân sa vắn dài!

Vân rằng: "Chị cũng nực cười,
"Khéo dư nước mắt, khóc người đời xưa!"
Rằng: "Hồng nhan tự ngh́n xưa,
"Cái điều bạc mệnh có chừa ai đâu
"Nỗi niềm tưởng đến mà đau,
"Thấy người nằm đó, biết sau thế nào?"
Quan rằng: "Chị nói hay sao,
"Một lời là một vận vào khó nghe!
"Ở đây âm khí nặng nề,
"Bóng chiều đă ngă, dậm về c̣n xa" .
Kiều rằng: "Những đấng tài hoa,
"Thác là thể phách, c̣n là tinh anh
"Dễ hay t́nh lại gặp t́nh,
"Chờ xem, ắt thấy hiển linh bây giờ."

Một lời nói chửa kịp thưa,
Phút đâu trận gió cuốn cờ đến ngay,
Ào ào đổ lộc, rung cây,
Ở trong dường có hương bay ít nhiều
Đè chừng ngọn gió lần theo,
Dấu giày từng bước in rêu rành rành
Mặt nh́n ai nấy đều kinh,
Nàng rằng: "Này thực tinh thành chẳng xa
"Hữu t́nh ta lại gặp ta,
"Chớ nề u hiển, mới là chị em."
Đă ḷng hiển hiện cho xem,
Tạ ḷng, nàng lại nối thêm vài lời
Ḷng thơ lai láng bồi hồi,
Gốc cây, lại vạch một bài cổ thi

Dùng dằng nửa ở nửa về,
Nhạc vàng đâu đă tiếng nghe gần gần
Trông chừng thấy một văn nhân
Lỏng buông tay khấu, bước lần dặm băng.
Đề huề lưng túi gió trăng,
Sau lưng theo một vài thằng cỏn con.
Tuyết in sắc ngựa câu ḍn,
Cỏ pha mùi áo nhuộm non da trời.
Nẻo xa mới tỏ mặt người,
Khách đà xuống ngựa, tới nơi tự t́nh
Hài văn lần bước dặm xanh,
Một vùng như thể cây quỳnh, cành giao
Chàng Vương quen mặt ra chào,
Hai Kiều e lệ nép vào dưới hoa.
Nguyên người quanh quất đâu xa,
Ho. Kim tên Trọng vốn nhà trâm anh.
Nền phú hậu, bậc tài danh,
Văn chương nết đất, thông minh tính trời
Phong tư tài mạo tuyệt vời,
Vào trong phong nhă, ra ngoài hào hoa

Chung quanh vẫn đất nước nhà,
Với Vương Quan trước vẫn là đồng thân.
Trộm nghe thơm nức hương lân,
Một nền đồng tước, khoá xuân hai Kiều.
Nước non cách mấy buồng thêu,
Những là trộm dấu, thầm yêu chốc ṃng.
May thay giải cấu tương phùng,
Gặp tuần đố lá thỏa ḷng t́m hoa.
Bóng hồng nhác thấy nẻo xa,
Xuân lan, thu cúc, mặn mà cả hai

Người quốc sắc, kẻ thiên tài,
T́nh trong như đă, mặt ngoài c̣n e.
Chập chờn cơn tỉnh, cơn mê,
Rốn ngồi chẳng tiện, dứt về chỉn khôn.
Bóng tà như giục cơn buồn
Khách đà lên ngựa, người c̣n ghé theo
Dưới ḍng nước chảy trong veo,
Bên cầu tơ liễu bóng chiều thướt tha