Hoàng Tuấn Thi Tập
Kim Vân Kiều-Hồi Thứ ba
Mơ chị Đạm Tiên mộng đề thơ mười vận
Nhớ chàng Kim Trọng mong đính ước trăm năm.
Kiều từ trở gót trướng hoa
Mặt trời gác núi chiêng đà thu không
Gương Nga chênh chếch ḍm song
Vàng gieo ngấn nước, cây lồng bóng sân
Hải đường lả ngọn đông lân,
Giọt sương gieo nặng, cành xuân là đà
Một ḿnh lặng ngắm bóng Nga
Rộn đường gần với nổi xa bời bời:
"Người mà đến thế th́ thôi,
"Đời phồn hoa cũng là đời bỏ đi
"Người đâu gặp gỡ làm chi,
"Trăm năm biết có duyên ǵ hay không?"
Ngổn ngang trăm mối tơ ḷng,
Nên câu tuyệt diệu ngụ trong tính t́nh
Chênh chênh bóng nguyệt xế mành
Tựa ngồi bên triện, một ḿnh thiu thiu .
Thoắt đâu thấy một tiểu kiều,
Có chiều phong vận, có chiều thanh tân
Sương in mặt, tuyết pha thân,
Sen vàng lăng đăng, như gần như xa

Rước mầng, đón hỏi ḍ la:
"Đào nguyên lạc lối đâu mà đến đây?
Thưa rằng: "Thanh khí, xưa nay,
"Mới cùng nhau lúc ban ngày đă quên?
"Hàn gia ở mái tây thiên,
"Dưới ḍng nước chảy, bên trên có cầu
"Mấy ḷng hạ cố đến nhau,
"Mấy lời hạ tứ ném châu gieo vàng.
"Vâng tŕnh hội chủ xem tường,
"Mà xem trong sổ đoạn trường có tên
"Âu đành quả kiếp nhân duyên,
"Cũng người một hội, một thuyền đâu xa.
"Này mười bài mới, mới ra,
"Câu thần lại mượn bút hoa vẽ vời ."
Kiều vâng lĩnh ư đề bài,
Tay tiên một vẫy, đủ mười khúc ngâm
Xem thư nấc nở khen thầm:
"Giá đành tú khẩu, cẩm tâm khác thường!
"Ví đem vào tập đoạn trường,
"Th́ treo giải nhất, chi nhường cho ai!"

Thềm hoa khách đă trở hài,
Nàng c̣n cầm lại một hai tự t́nh
Gió đâu sịch bức mành mành,
Tỉnh ra mới biết rằng ḿnh chiêm bao
Trông theo nào thấy đâu nào,
Hương thừa dường hăy ra vào đâu đây.
Một ḿnh lưỡng lự canh chầy,
Đường xa, nghĩ nỗi sau này mà kinh!

Hoa trôi, bèo giạt, đă đành,
Biết duyên ḿnh, biết phận ḿnh, thế thôi!
Nỗi riêng lớp lớp sóng giồi,
Nghĩ đ̣i cơn, lại sụt sùi đ̣i cơn
Giọng Kiều rền rỉ trướng loan,
Nhà huyên chợt tỉnh, hỏi: "Cơn cớ ǵ?"
"Cớ sao trằn trọc canh khuya,
"Màu hoa lê hăy đầm đ́a giọt mưa ?"
Thưa rằng: "Chút phận ngây thơ,
"Dưỡng sinh đ̣i nợ tóc tơ chưa đền
"Buổi ngày chơi ma? Đạm Tiên,
"Nhắp đi, thoắt thấy ứng liền chiêm bao
"Đoạn trường là số thế nào?
"Bài ra thế ấy, vịnh vào thế kia
"Cứ trong mộng triệu mà suy
"Phận con thôi có ra ǵ mai sau!"
Dạy rằng: "Mộng triệu cứ đâu ?
"Bỗng không mua năo chuốc sầu, nghĩ nao!"
Vâng lời khuyên giải thấp cao
Chưa xong điều nghĩ, đă đào mạch Tương .